1) Οἱ Ἱ­ε­ροί Να­οί θά παραμείνουν ἀ­νοι­κτοί γιά τούς πι­στούς  γιά σύντομο προ­σκύ­νημα καί κα­τ᾽ ἰ­δί­αν προ­σευ­χή. Τό ὡράριο, κατά τό ὁποῖο κάθε Ἱερός Ναός θά εἶναι ἀνοικτός γιά τήν κατ’ ἰδίαν προσευχή τῶν πιστῶν, πρέπει νά ἀναρτηθεῖ στούς Πίνακες Ἀνακοινώσεων καί στίς ἱστοσελίδες τῶν Ἱερῶν Ναῶν, ὅπου ὑπάρχουν, γιά τήν ἐνημέρωση τοῦ ποιμνίου.

Κα­τά τήν εἴ­σο­δο στόν Ἱ­ε­ρό Να­ό πρέ­πει νά ἐ­φαρ­μό­ζε­ται, μέ τήν ἐ­πι­τή­ρη­ση εἰ­δι­κά ἐξου­σι­ο­δο­τη­θέν­τος ἐ­πί τού­τῳ προ­σώ­που, ἡ τή­ρη­ση τῆς ἀ­πο­στά­σε­ως τῶν δύ­ο (2) μέ­τρων με­τα­ξύ τῶν πι­στῶν. Ἡ πα­ρου­σί­α πι­στῶν ἐν­τός τῶν Ἱ­ε­ρῶν Να­ῶν θά εἶναι σύμφωνη μέ τήν ἀ­να­λο­γί­α τοῦ ἑ­νός (1) προ­σώ­που ἀ­νά δε­κα­πέν­τε (15) τ.μ. ἐ­πι­φα­νεί­ας καί μέ ἐ­λά­χι­στη ἀ­πό­στα­ση δύ­ο (2) μέ­τρων με­τα­ξύ τους.

2) Κατά τίς Ἑορτές τῶν Χριστουγέννων (25 Δεκεμβρίου), τῆς Περιτομῆς τοῦ Χριστοῦ (1 Ἰανουαρίου) καί τῶν Θεοφανείων (6 Ἰανουαρίου), στίς Θεῖες Λειτουργίες πού θά τελεσθοῦν, μέ τή συμμετοχή ἐκκλησιάσματος, ὁ μέγιστος ἐπιτρεπόμενος ἀριθμός πιστῶν στούς Ἐνοριακούς Ἱερούς Ναούς εἶναι τά εἴκοσι πέντε (25) πρό­σω­πα, ἐφ’ ὅσον βέβαια τό μέγεθος τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ ἐπιτρέπει τήν τήρηση τῆς ἱσχύουσας ἀναλογίας τοῦ ἑ­νός (1) προ­σώ­που ἀ­νά δε­κα­πέν­τε (15) τ.μ. ἐ­πι­φα­νεί­ας καί μέ ἐ­λά­χι­στη ἀ­πό­στα­ση δύ­ο (2) μέ­τρων με­τα­ξύ τους (σέ μικρούς Ἱερούς Ναούς θά παρίστανται λιγότερα πρόσωπα). Στούς Ἱ­ε­ρούς Μητροπολιτικούς καί Καθεδρικούς Να­ούς, ὁ μέγιστος ἐπιτρεπόμενος ἀριθμός πιστῶν εἶναι τά πενήντα (50) πρό­σω­πα. Κατά τόν ὑ­πο­λο­γι­σμό τῶν ὡς ἄ­νω προ­σώ­πων ἐ­ξαι­ροῦν­ται οἱ Λει­τουρ­γοί καί τό προ­σω­πι­κό τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Να­οῦ (ἱ­ε­ρο­ψάλ­τες, νε­ω­κό­ροι, κ.λ.π.).

3) Γιά τήν ἐξυπηρέτηση τῶν ποιμαντικῶν ἀναγκῶν τῶν ἀνθρώπων, σύμφωνα μέ τά δεδομένα καί τίς ἰδιαίτερες συνθῆκες κάθε περιοχῆς, ὑπάρχει ἡ δυνατότητα, κατόπιν σχετικῆς ἄδειας τῶν ἑκασταχοῦ Σεβ. Ποιμεναρχῶν, ὅπου ὑπάρχει ὁ ἀπαραίτητος ἀριθμός Ἐφημερίων, νά τελεσθοῦν περισσότερες Θεῖες Λειτουργίες, κατά τίς παραπάνω Ἑορτές, πρός ἀ­πο­φυ­γή συνω­στι­σμοῦ τῶν πι­στῶν. Στήν περίπτωση αὐτή, πρέπει νά  ἐξαερίζεται ἐπαρκῶς ὁ Ἱ­ε­ρός Ναός μεταξύ τῶν Θείων Λειτουργιῶν. Σημειώνεται, ἐπίσης, ὅτι δέν θά τελεσθοῦν στίς Ἑορτές αὐτές ἀγρυπνίες, καθώς δέν θά εἶναι δυνατή ἡ συμμετοχή ἐκκλησιάσματος, ἐξαιτίας τοῦ περιορισμοῦ τῆς κυκλοφορίας, μετά τίς 10.00 μ.μ..

4) Γιά τήν καλύτερη ἐνημέρωση τοῦ ἐκκλησιάσματος πρέπει νά ἀναρτηθεῖ στούς Πίνακες Ἀνακοινώσεων τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ ὁ συνολικός ἀριθμός τῶν πιστῶν, οἱ ὁ­ποῖ­οι δύ­ναν­ται νά πα­ρευ­ρί­σκον­ται ταυ­το­χρό­νως ἐν­τός τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Να­οῦ, καθώς καί τό ὡ­ρά­ριο τε­λέ­σε­ως τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἀ­κο­λου­θι­ῶν, ὥστε νά ὑπάρχει δυνατότητα κατανομῆς τῶν πιστῶν καί ἀποφυγῆς συνωστισμοῦ.

5) Οἱ πι­στοί, κα­τά τή διά­ρκεια τῆς πα­ρα­μο­νῆς τους στόν Ἱ­ε­ρό Να­ό, ὑ­πο­χρε­οῦν­ται νά φο­ροῦν προ­στα­τευ­τι­κό κά­λυμ­μα προ­σώ­που (ὑφα­σμά­τι­νη μά­σκα), τήν ὁ­ποί­α θά ἀ­φαι­ροῦν μόνο γιά τή Θεί­α Με­τά­λη­ψη. Ἐ­άν κά­ποι­ος πι­στός, κα­τά τήν διά­ρκεια πα­ρα­μο­νῆς του στόν Ἱ­ε­ρό Να­ό πα­ρου­σιά­σει συμ­πτώ­μα­τα ἀ­σθένειας, ἐ­πι­βάλ­λε­ται ἡ ἄ­με­ση καί ἀ­σφα­λής ἀ­πο­μά­κρυν­σή του ἤ, ἐ­φ’ ὅ­σον τοῦ­το δέν εἶ­ναι δυ­να­τόν, ἡ ἀσφα­λής με­τα­κί­νη­σή του σέ αὐτοτελῆ χῶ­ρο, μέ σκοπό νά ἀπο­φευ­χθεῖ ἡ ἐ­πα­φή του μέ ἄλ­λα πρό­σω­πα. Πρός ἀν­τι­με­τώ­πι­ση τέ­τοιου εἴδους φαι­νο­μέ­νων, κρί­νε­ται ὑ­πο­χρε­ω­τι­κή ἡ πρό­βλε­ψη γιά τήν ὕ­παρ­ξη κα­τάλ­λη­λου χώ­ρου (π.χ. γρα­φεῖ­ο, χῶ­ρος στό πνευ­μα­τι­κό κέν­τρο κ.λ.π.) μέ ἐ­παρ­κῆ ἐ­ξα­ε­ρι­σμό, ὅ­που θά ὑ­πάρ­χουν μά­σκες, χαρ­το­μάν­δη­λα, πλα­στι­κή σα­κού­λα γιά τήν ἀ­πόρ­ρι­ψη ὑ­γει­ο­νο­μι­κοῦ ὑ­λι­κοῦ καί ἀν­τι­ση­πτι­κό διά­λυ­μα χει­ρῶν.

6) Οἱ Ἐκκλησιαστικοί Ἐπίτροποι, τό προ­σω­πι­κό τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Να­οῦ (νε­ω­κό­ροι) καί οἱ ἐ­θε­λον­τές (ἱ­ε­ρό­παι­δες κ.λ.π.) ὑ­πο­χρε­οῦν­ται νά φέ­ρουν τά ὑ­πό τοῦ νό­μου προ­βλε­πό­με­να μέ­τρα προ­στα­σί­ας (μά­σκα, γάν­τια κ.λ.π.­). Ἐ­ξαι­ροῦν­ται μό­νο οἱ κληρικοί καί οἱ ἱ­ε­ρο­ψάλ­τες καί αὐ­τοί μό­νο κα­τά τήν ὥ­ρα τε­λέ­σε­ως τῶν Ἱ­ε­ρῶν Ἀκο­λου­θι­ῶν. Ὁ ἀ­ριθ­μός τῶν ἱ­ε­ρο­ψαλ­τῶν κά­θε χο­ροῦ δέν δύ­να­ται νά ὑ­περ­βαί­νει τόν ἀ­ριθ­μό τῶν τρι­ῶν (3), τηρῶντας τίς κατάλληλες ἀποστάσεις. Πολυμελεῖς χορωδίες δέν ἐπιτρέπονται.

7) Στίς εἰ­σό­δους τῶν Ἱ­ε­ρῶν Να­ῶν θά το­πο­θε­τη­θοῦν ἀν­τι­ση­πτι­κά/ἀπο­λυ­μαν­τι­κά, γιά τήν ὑ­πο­χρε­ω­τι­κή ἀπο­λύ­μαν­ση τῶν χει­ρῶν ὅλων τῶν εἰσερχομένων, ἐ­νῶ σέ ἐμ­φα­νές ση­μεῖ­ο τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Να­οῦ θά το­πο­θε­τη­θεῖ καί ὁ προ­βλε­πό­με­νος ἀ­ναγ­καῖ­ος ἐ­ξο­πλι­σμός ὑ­γι­ει­νῆς (χαρ­το­μάν­δη­λα, χάρ­τι­νες πε­τσέ­τες κ.λ.π.­).

8) Ὁ φυ­σι­κός ἐ­ξα­ε­ρι­σμός τῶν Ἱ­ε­ρῶν Να­ῶν εἶ­ναι ὑ­πο­χρε­ω­τι­κός γιά ὅ­σο τό δυ­να­τόν μεγαλύτερο διάστημα ἐ­πι­τρέ­πουν οἱ και­ρι­κές συν­θῆ­κες αὐτῆς τῆς περιόδου. Ἐπίσης, ἐπισημαίνεται ὅτι εἶναι ἀ­πο­λύ­τως ἀ­πα­ραί­τη­τη ἡ συ­χνή καί σχο­λα­στι­κή κα­θα­ρι­ό­τη­τα τῶν Ἱ­ε­ρῶν Να­ῶν, κα­θώς καί ἡ τα­κτι­κή ἀ­πο­λύ­μαν­ση τῶν ση­μεί­ων καί τῶν ἐ­πι­φα­νει­ῶν τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Να­οῦ, ὅ­που πα­ρα­τη­ρεῖ­ται συχνή πρό­σβα­ση τοῦ ἐκκλησιάσματος. Ἀπαραίτητο εἶναι νά ὁρισθεῖ συγκεκριμένο πρόσωπο ἀπό τό προσωπικό τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ γιά τόν συνεχῆ καθαρισμό τῶν Ἱερῶν Εἰκόνων, μετά ἀπό τόν ἀσπασμό τῶν ἀνθρώπων.

9) Κα­τά τήν προ­σέ­λευ­ση στή Θεί­α Με­τά­λη­ψη καί τή δι­α­νο­μή τοῦ ἀν­τι­δώ­ρου ἀ­παι­τεῖ­ται, μέ εὐ­θύ­νη τοῦ Ἐκ­κλη­σι­α­στι­κοῦ Συμ­βου­λί­ου, νά τη­ρεῖ­ται μέ ἀκρί­βεια ἡ προ­βλε­πό­με­νη ἀ­πό­στα­ση τῶν δύ­ο (2) μέ­τρων με­τα­ξύ τῶν πι­στῶν. Ἐφιστοῦμε ἰδιαίτερα τήν προσοχή σας στό σημεῖο αὐτό, προκειμένου νά μήν παρουσιασθεῖ στά Μέσα Γενικῆς Ἐνημέρωσης μιά λανθασμένη εἰκόνα τῆς Ἐκκλησίας.

10) Ὅ­σοι ἀ­πό τούς πι­στούς ἀ­νή­κουν σέ ὑ­γει­ο­νο­μι­κῶς εὐ­πα­θεῖς ὁμά­δες πα­ρα­κα­λοῦν­ται νά παραμένουν στίς οἰκίες τους, χά­ριν τῆς προ­στα­σί­ας τῆς ὑ­γεί­ας τους. Οἱ Ἐφημέριοι τῶν Ἐνοριῶν τους καλοῦνται μέ διάκριση νά ὑπηρετήσουν τίς ἀνάγκες τῶν Ἐνοριτῶν τους, πού ἀνήκουν στίς ὁμάδες αὐτές.

11) Κα­τά τήν Ἑ­ορ­τή τῶν Θε­ο­φα­νεί­ων δέν θά πραγ­μα­το­ποι­η­θοῦν Λι­τα­νεῖ­ες ἐ­κτός τῶν Ἱ­ε­ρῶν Να­ῶν καί ὁ Μέ­γας Ἁ­για­σμός θά τελεσθεῖ ἐν­τός αὐ­τῶν. Πρός ἀ­πο­φυ­γή συ­νω­στι­σμοῦ ἔμ­προ­σθεν τῶν δο­χεί­ων μέ τόν Με­γά­λο Ἁ­για­σμό καί κα­τά τήν ἐ­πι­κρα­τοῦ­σα σέ πολ­λούς Ἱ­ε­ρούς Να­ούς πρα­κτι­κή, θά γίνεται ἡ το­πο­θέ­τη­σή του σέ φι­α­λί­δια καί ἡ δι­α­νο­μή του στό ἐκκλησίασμα. Ἐφιστοῦμε, ἐπίσης, τήν προσοχή σας στό σημεῖο αὐτό, προκειμένου νά μήν παρουσιασθεῖ στά Μέσα Γενικῆς Ἐνημέρωσης μιά λανθασμένη εἰκόνα τῆς Ἐκκλησίας.

12) Ὅ­σον ἀ­φο­ρᾶ στήν τέ­λε­ση τῶν λοι­πῶν Ἱ­ε­ρῶν Μυ­στη­ρί­ων Γά­μου, Βα­πτί­σε­ως καί τῶν Ἐ­ξο­δί­ων Ἀ­κο­λου­θι­ῶν, ἰ­σχύ­ει ὁ πε­ρι­ο­ρι­σμός τῆς συ­νο­λι­κῆς πα­ρου­σί­ας ἐν­νέ­α (9) συ­νο­λι­κά προ­σώ­πων ἐν­τός τῶν Ἱ­ε­ρῶν Να­ῶν, ἐξαι­ρου­μέ­νων τῶν Κληρικῶν καί τοῦ προ­σω­πι­κοῦ τοῦ Ἱ­ε­ροῦ Να­οῦ.

13) Ὅ­λα τά πα­ρα­πά­νω ἰ­σχύ­ουν γιά ὅ­λους τούς Μη­τρο­πο­λι­τι­κούς, Κα­θε­δρι­κούς, Ἐ­νο­ρια­κούς, Προ­σκυ­νη­μα­τι­κούς Ἱ­ε­ρούς Να­ούς, ὡς καί τά Μη­τρο­πο­λι­τι­κά καί Ἐνο­ρια­κά Παρεκ­κλή­σια.

14) Τονίζεται ὅτι σύμφωνα μέ τήν παραπάνω Κ.Υ.Α. οἱ Ἱερές Μονές καί τά Ἱερά Ἡσυχαστήρια δέν μποροῦν νά δέχονται ὁμαδικές ἤ ἀτομικές ἐπισκέψεις προσκυνητῶν, κατά τήν περίοδο αὐτή. Οἱ Ἱερές Ἀκολουθίες καί οἱ Θεῖες Λειτουργίες τῶν ἡμερῶν θά τελοῦνται ἀποκλειστικά γιά τίς Ἀδελφότητες τῶν Ἱερῶν Μονῶν καί τῶν Ἡσυχαστηρίων, τηρουμένων τῶν γνωστῶν μέτρων προστασίας.

15) Ἡ Ἱερά Σύνοδος ἀποστέλλει συνημμένα εἰδική Δέηση, ἡ ὁποία πρέπει νά τελεῖται στό τέλος κάθε Θείας Λειτουργίας τῆς περιόδου αὐτῆς, γιά τήν ἐνίσχυση τῶν ἀσθενῶν καί τοῦ Ὑγειονομικοῦ Προσωπικοῦ καί τήν ἀνάπαυση τῶν ψυχῶν τῶν θυμάτων τῆς πανδημίας.

Ἀγαπητοί μας,

Μέσα στίς δύσκολες καί ἰδιαίτερες αὐτές συνθῆκες καλούμαστε, μέ διάκριση καί ὑπευθυνότητα, νά ἐφαρμόσουμε τά προβλεπόμενα μέτρα, χωρίς νά δώσουμε ἀφορμή κατηγορίας εἰς βάρος τῆς Ἐκκλησίας ἤ χωρίς νά ἐπιτρέψουμε σέ ὁποιονδήποτε νά θεωρήσει τήν Ἐκκλησία ὡς αἰτία διασπορᾶς τῆς πανδημίας. Ἡ ὑπεύθυνη στάση ὅλων μας σήμερα, διασφαλίζει καλύτερους χειρισμούς καί περισσότερες δυνατότητες γιά τό ἀμέσως ἑπόμενο χρονικό διάστημα, μέχρι τήν ὁλοκληρωτική παρέλευση, μέ τή Χάρη τοῦ Θεοῦ, αὐτῆς τῆς πανδημίας.

Σᾶς καλοῦμε νά δοῦμε ὅλοι μαζί, τά πνευματικά μηνύματα αὐτῆς τῆς πανδημίας, τούτου τοῦ «ἐπιτιμίου» πού ἐπέτρεψε ὁ Θεός, γιά νά μετανοήσουμε, νά Τόν ἀγαπήσουμε ἀληθινά, νά ταπεινωθοῦμε καί νά ἀναζητήσουμε τά ἀληθινά καί αἰώνια. Προσβλέπουμε στήν καλή καί πρόθυμη συνεργασία καί ἀνταπόκρισή σας, προκειμένου νά ἔχουμε ἕνα ἄριστο συλλογικό ἀποτέλεσμα, γιά τή μαρτυρία τῆς Ἐκκλησίας μας σέ τούτους τούς δύσκολους καιρούς.

Σᾶς εὐχόμαστε νά εὐλογεῖ ὁ Θεός τόν ἀγῶνα καί τίς προσπάθειές σας ὑπέρ τῆς Ἁγίας Του Ἐκκλησίας καί τοῦ πιστοῦ Λαοῦ. Νά ἔχετε εὐφρόσυνα Χριστούγεννα καί καλλίκαρπο πνευματικά τό νέο ἔτος 2021, μέ δυνάμεις καί ὑπομονές, προσανατολισμένοι στήν πίστη πρός τόν Ἀληθινό Τριαδικό Θεό μας.

Μέ πατρικές εὐχές καί ἐν Κυρίῳ ἀγάπη

† Ὁ Κρήτης Εἰρηναῖος, Πρόεδρος

† Ὁ Γορτύνης καί Ἀρκαδίας Μακάριος

† Ὁ Ρεθύμνης καί Αὐλοποτάμου Εὐγένιος

† Ὁ Κυδωνίας καί Ἀπoκoρώνoυ Δαμασκηνός

† Ὁ Λάμπης, Συβρίτου καί Σφακίων Εἰρηναῖος

† Ὁ Ἱεραπύτνης καί Σητείας Κύριλλος

† Ὁ Πέτρας καί Χερρονήσου Γεράσιμος

† Ὁ Κισάμου καί Σελίνου Ἀμφιλόχιος

† Ὁ Ἀρκαλοχωρίου, Καστελλίου καί Βιάννου Ἀνδρέας